• Η ζωή στην αρχαία Ευρυτανία
• Η ζωή στην βυζαντινή Ευρυτανία
• Η Ευρυτανία στα χρόνια της Τουρκοκρατίας
• Η Ευρυτανία στη Νεότερη Ιστορία

 Ενότητα 1: Η ζωή στην αρχαία Ευρυτανία

Η ενότητα αυτή αναπτύσσεται στην πρώτη αίθουσα της μόνιμης έκθεσης. Αναφέρεται στην αρχαία Ευρυτανία, δίνοντας σημαντικές πληροφορίες για την ονομασία της Ευρυτανίας, την ανασκαφική δραστηριότητα της περιοχής, την Αιτωλική Συμπολιτεία. Επίσης, παρουσιάζονται ομοιώματα εκθεμάτων της Ελληνιστικής περιόδου, που βρίσκονται σε σημαντικά μουσεία της Ελλάδας και σχετίζονται με την ιστορία της Ευρυτανίας.

Ενότητα 2: Η ζωή στην βυζαντινή και μεταβυζαντινή Ευρυτανία

Βυζαντινή

• Ναός Αγίου Λεωνίδη

Παλαιοχριστιανικός Ναός του Αγίου Λεωνίδη Κλαυσί Ευρυτανίας 5ος -6ος αιώνας μ.Χ (550 μ.Χ)
Οι ανασκαφές ξεκίνησαν ύστερα από την τυχαία ανακάλυψη μέρους του ψηφιδωτού από κατοίκους της περιοχής και διήρκησαν περίπου δύο χρόνια από το 1957-1959. Χτίστηκε στα τέλη του 5ου αιώνα μ.Χ. Ο Ναός έχει μήκος 28 μέτρα και μέγιστο πλάτος 18,50 μέτρα και ο ρυθμός του είναι τρίκλιτη βασιλική με εγκάρσιο κλίτος. Εσωτερικά παρουσιάζει πλούσιο ψηφιδωτό διάκοσμο, όλοι οι χώροι του ναού πλην της κόγχης του ιερού καλύπτονται από ψηφιδωτό δάπεδο.

• Ναός της Επισκοπής

Ο Ναός της Επισκοπής Ευρυτανίας, αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου βρισκόταν στην δεξιά όχθη του ποταμού Μέγδοβα, παραπόταμου του Αχελώου. Η χρονολόγηση του κτίσματος τοποθετείτε στο δεύτερο μισό του 8ου αιώνα και πρώτο μισό του 9ου αιώνα. Κατά τη διαδικασία συντήρησης και αποτύπωσης διαπιστώθηκε η ύπαρξη τριών στρωμάτων ζωγραφικής διαφορετικών χρονικών περιόδων.

Μεταβυζαντινή Ευρυτανία

Τα μοναστήρια της Ευρυτανίας αποτελούν σημείο αναφοράς για τη κοινωνική, πολιτική, οικονομική, πολιτιστική ζωή της Ευρυτανίας. Στην Ευρυτανική γη βρίσκονται εδώ και αιώνες σημαντικοί ναοί με πλούσια ιστορία, οι οποίοι χρονολογούνται από τον 12^ο αιώνα έως και τον 16^ο αιώνα. Τα  χριστιανικά μοναστήρια της Ευρυτανίας αποτελούν σημαντικά μνημεία τέχνης και διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην ιστορία του τόπου. Τα Μοναστήρια αποτέλεσαν σημαντικούς κόμβους αμυντικών και απελευθερωτικών αγώνων, άσυλα που έβρισκαν προστασία οι αρματολοί και κλέφτες, σχολεία που συντηρούσαν τη γλώσσα, τη Θρησκεία και ανέπτυσσαν την εθνική συνείδηση και την ελπίδα για λευτεριά. Τα Μοναστήρια της Ευρυτανίας που σώζονται μέχρι σήμερα αποτελούν Πανελλήνια προσκυνήματα ανεκτίμητης πολιτισμικής κληρονομιάς. Σε αυτά συγκαταλέγονται η Μονή Προυσού, η Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής, ο Ναός Μεταμόρφωσης Σωτήρος, το Μοναστήρι Δομιανών, η Ιερά Μονή Στάνας, η Ιερά Μονή Τατάρνας, η Ιερά Μονή Βράχας, με σημαντική προσφορά στην Ορθοδοξία και στο Έθνος.

Ευρυτάνες Άγιοι

 Άγιοι Νεομάρτυρες και Όσιοι Ευρυτάνες, ονομάστηκαν όσοι κατά την διάρκεια της Οθωμανικής κυριαρχίας δεν απαρνήθηκαν την πίστη τους και πλήρωσαν την άρνησή τους αυτή με βασανιστήρια και με την ίδια τους τη ζωή. Η Ευρυτανική γη εξυμνεί την άσκηση και τους άθλους των Μαρτύρων και Οσίων Αγωνιστών.

Ενότητα 3: Η Ευρυτανία στα χρόνια της Τουρκοκρατίας

Το ταξίδι στην ιστορία της Ευρυτανίας συνεχίζεται με τη κυριαρχία του Καρπενησίου από τους Οθωμανούς, το 1393. Η επανάσταση του 1821 με σημαντικές μάχες στη περιοχή διαδραμάτισαν σπουδαίο ρόλο στην εξέλιξη της επανάστασης.

Ενότητα 4: Η Ευρυτανία στη Νεότερη Ιστορία

Κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων συμμετείχαν και οι Ευρυτάνες, οι οποίοι από τη πρώτη στιγμή επάνδρωσαν τις τάξεις του Ελληνικού στρατού και πήραν μέρος με γενναιότητα και αυταπάρνηση σε όλες τις μάχες της καθοριστικής για τον Ελληνισμό σύγκρουσης.

Τους Βαλκανικούς πολέμους ακολούθησαν οι Παγκόσμιοι πόλεμοι Ο Ελληνικός στρατός πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος σε αυτή την εκστρατεία, με πάνω από 13.000 νεκρούς αξιωματικούς και οπλίτες, ανάμεσα στους οποίους και 200 και πλέον Ευρυτάνες. Στην Ευρυτανία, όπως και στην υπόλοιπη Ελλάδα οι συνέπειες από τη Κατοχή ήταν τρομερές. Είχε αναπτυχθεί στο Καρπενήσι μια ισχυρή εστία Αντίστασης. Οι Γερμανοί ήταν αποφασισμένοι να την εξαλείψουν και γι’ αυτό το 1944 εξαπέλυσαν επίθεση  με αποτέλεσμα την ολοσχερή καταστροφή του Καρπενησίου.  Κατά τη τελευταία περίοδο του Εμφυλίου η Ευρυτανία αποτέλεσε πεδίο σφοδρής αντιπαράθεσης. Ο εμφύλιος πόλεμος που ακολούθησε κατέστρεψε τη περιοχή και προκάλεσε εκατόμβη θυμάτων και από τις δύο πλευρές.

Τα σημαντικά έργα των απόδημων Ευρυτάνων, οι οποίοι προόδευσαν στις νέες τους πατρίδες και έφτιαξαν τις ζωές τους, επιβεβαιώνουν ότι δεν ξέχασαν τον τόπο τους και τους συντοπίτες τους, τους οποίους και βοήθησαν να επιλύσουν σημαντικά προβλήματα της περιοχής. Σημαντικές προσωπικότητες που γεννήθηκαν και αγάπησαν την Ευρυτανία προσπάθησαν για την ανάπτυξη της.

Η ιστορία της Ευρυτανίας δεν έχει μόνο πλούσιο παρελθόν αλλά και ένα δυναμικό παρόν και μέλλον.